Neli Blaj-žena zmaj

 

Danas se obeležava 151 godina od rođenja Neli Blaj, pionira istraživačkog novinarstva. Rođena je 5. Maja 1864. godine kao Elizabeth Jane Cochrane u mestu zvanom Cochran’s Mills, koji je deo današnjeg Pitsburga. Otac joj je bio skroman radnik u mlinu koji je kasnije kupio mlin u kome je radio i većinu zemlje oko svoje kuće. 1880-te godine porodica se seli u Pitsburg gde mlada Elizabet piše odgovor na šovinističku kolumnu pod nazivom “Zašto su devojke jedino dobre”. U odgovoru se potpisuje kao “Usamljena sirotica”. Urednik je bio oduševljen njenim zapažanjima i odlučio da je zaposli. Kako su sve žene u novinarstvu tog vremena koristile pseudonime i Elizabet je dobila ime Neli Blaj. Poznata je po istraživačkom novinrstvu, najviše po svom istraživanju stanja u mentalnim institucijama i pristupu mentalnim bolestima. Pretvarajući se da je psihički bolesna provela je deset dana na lečenju u Nju Jorku u mmentalnoj instituciji. Njena zapažanja izazvala su pravu buru u javnosti kao i reformu pregleda pacijenata, pristupa mentalnim bolestima i tretmana.

 

Još jedan njen zapaženi projekat bio je “Put oko sveta sa Neli Blaj”. Inspirisana knjigom Žila Verna “Put oko sveta za 80 dana”, Neli je krenula na putovanje i obišla svet za 72 dana. U to vreme  postavila je svetski rekord, a inpresivno je i to što je ova izuzetna žena svoj put oko sveta prešla sama

 

1895-te godine udala se za milionera Roberta Simana i napustila novinarstvo. U kasnijim godinama bavila se biznisom i patentirala dva izuma. Jedan je poboljšanje konzerve za mleko a drugi poboljšanje kante za smeće. U jedno vreme bila je vodeća žena u industriji Sjedinjenih Država, ali je kasnije bankrotirala i vratila se novinarstvu. Pisala je priče sa Istočnog fronta tokom Prvog svetskog rata, a poznata je i po izveštavanju sa Feminističkog protesta 1913-te. Umrla je od uplale pluća u Nju Jorku u 57-oj godini života.